Podlaski Szlak Tatarski. Cudze chwalicie, swego nie znacie?

Tęsknię za śpiewem muezina z wieży minaretu. W Polsce go nie uraczę. Ale są miejsca, gdzie można poczuć chociaż trochę tego ducha…

Podlaski Szlak Tatarski obejmuje ziemie zamieszkałe przez dość licznych niegdyś polskich Tatarów (sprowadzonych w XVII w. przez króla Jana III Sobieskiego). Obecnie mieszkają tam nieliczni już ich potomkowie, ale w miejscowościach położonych na szlaku pozostały meczety i mizary (Bohoniki i Kruszyniany) oraz kolekcja eksponatów tatarskich (Muzeum Ziemi Sokólskiej). Szlak dzieli się na:

• Szlak Tatarski Mały (19 km) – Kruszyniany, Józefowo, Królowe Stojło i Waliły Stacja.

• Szlak Tatarski Duży (54 km) – Sokółka, Bohoniki, Malawicze Górne, Krynki, Kruszyniany, Supraśl i Białystok.

W Kruszynianach warto odwiedzić najstarszy w Polsce meczet. Drewniana, pomalowana na zielono świątynia z narożnymi minaretami zwieńczonymi kopułami z półksiężycem powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. W meczecie obowiązuje podział na część dla kobiet i mężczyzn, a przed wejściem do środka należy zdjąć obuwie. Będąc na miejscu warto wybrać się również na kruszyniański cmentarz muzułmański.

Meczet w Kruszynianach (Fot. Marta Marakchi © All rights reserved)

Meczet w Bohonikach również jest drewniany, jednak musztardowo-brązowy. Zbudowali go w 1883 r. Tatarzy. W środku możemy zobaczyć (po wcześniejszym telefonicznym umówieniu się) charakterystyczne wyposażenie: podstawki pod Koran, dywany, muhiry (malowane bądź haftowane wersety Koranu), mihrab (wnękę określającą kierunek Mekki) i minbar (kazalnicę).

Meczet w Bohonikach (Fot. Marta Marakchi © All rights reserved)

Nieopodal znajduje się mizar, będący największym i wciąż czynnym cmentarzem muzułmańskim w Polsce. Został założony w XVIII w. i zajmuje powierzchnię 2 ha. Najstarszy zachowany nagrobek o czytelnej inskrypcji pochodzi z 1786 r. Oprócz niego zachowało się około trzydziestu nagrobków z II poł. XIX w. i najdawniejsze groby z dwoma kamieniami nagrobnymi: jednym u stóp zmarłego i drugim nad jego głową.

Cmentarz muzułmański w Bohonikach (Fot. Marta Marakchi © All rights reserved)

Mogiły nie przypominają tych, jakie widziałam w Maroku. Podobne są do chrześcijańskich i różnią się od nich jedynie umieszczonymi na nich symbolami islamu. Wszystkie groby są zwrócone w stronę Mekki.

Cmentarz muzułmański w Bohonikach (Fot. Marta Marakchi © All rights reserved)